Allvis, czyli Mądrala

Þórr kvað:

Segðu mér þat, Alvíss,

- öll of rök fira

vörumk, dvergr, at vitir-:

hvé þat öl heitir,

er drekka alda synir,

heimi hverjum í?

Alvíss kvað;

Öl heitir með mönnum,

en með ásum bjórr,

kalla veig vanir,

hreinalög jötnar,

en í helju mjöð,

kalla sumbl Suttungs synir.

To staronordyckie strofy o piwsku. Choć budzi to wątpliwości, bo czy o jeden napitek chodzi?... Ale najistotniejsze jest naturalnie to, że każdy mózgotrzepne ma właściwości. Oł - to takie prasłowiańskie chyba... Napitek jakiś... Ot - piwo - jakaś taka substancja do picia, bezpieczniejsza niż woda z niegdysiejszej zaszczanej studni... No bo taki mjöð: no, miód, z miodu pszczelego, ale też po prostu jakiś drink, coś, co można, ku wesołości, trzepnąć z kumplami. Bjórr - brzmi niemal jak dzisiejsze: beer... Lecz, jak poucza mnie Else Roesdahl, specjalistka od Wikingów, bjórr to raczej takie solidnie sfermentowane winko owocowe... A więc czym się raczą poszczególne stany, pytał Mądrali bóg Thor? A mądrala się mądrzył, jak na wiele innych tematów, gadając, tworząc przy tym, mocą anonimowego autora, swego rodzaju traktat językowy, gadając o chmurach, ogniu, lasach, zbożach, wietrze, ziemi...

Wreszcie to najważniejsze, co weselem, powierzchownym, ale jednak weselem dla duszy jest...  Gadaj dalej, zachęcał Thor, Mądralo, czymże to raczą się ku wesołości pokoleń syny w każdym ze światów... - Na to karzeł Alvis: 

Ludzie piwem to zwą,

Asowie winkiem,

mózgotrzep to dla Wanów,

renów zaś wśród Olbrzymów to płyn,

dla tych w Helju - miód,

chlańsko u Suttunga synków...*

{Sumbl - najbardziej mi tu chlańsko przypadło do gustu, bo islandzkie "sumbl" mniej więcej to oznacza... Idziesz od knajpy do knajpy, i grzmocisz, do nieprzytomności... Byle by były procenty.}

Tu, w naszej rzeczywistości, polskiej, tylko się upić... Bezmyślność ma tu fantastyczne pole do popisu... W opozycji ma tylko hałaśliwe, roztańczone pustosłowie... Więc tylko się upić, póki jeszcze jakiś grosz w kieszeni!

Mądrala... Ten ze staroislandzkiej Eddy to karzeł, który jakiemuś bogowi fajną zbroję wykuł, i w zamian za to dostał w obietnicy córkę Thora. Oczywiście Thor o niczym nie wiedział, i gdy się dowiedział, omal szlag go nie trafił... Co tu się, kurwa, dzieje?...

- A co? - stawia się karzeł, butny płatnerz, bo też i wśród karłów najlepsi w tym fachu byli goście, o czym bogowie nordyccy świetnie wiedzieli... - To ich zapłata! Walutą się twoja córka stała...

A więc wybrali za plecami mymi bydlaka! No to się popisz, kandydacie narzucony... I przepytał Thor Mądralę. A że mądrala był tak sobą samym zachwycony, brnął w swej wszechwiedzy aż po świt, nie pamiętając, że słoneczne światło zamieni go w kamień...

Ta eddaiczna bajka ma swoje ważne przesłanie: - Jeśli przez twoją nieuwagę, albo przez nadmiar twych obowiązków (a Thor miał ich bezlik, przez co i bardzo czczony był przez spracowany lud) wróg opanował twój świat, znajdź przynajmniej metodę, by owego wroga przemienić w kamień, póki czas...

Nam, zapracowanym, Karzeł wszedł w paradę... Mądrala on... Czas, by może dosięgły go bezlitosne promienie słońca...

Takie marzenie poety...

A o przygodzie Mądrali z mocarnym a sprytnym Osiłkiem opowiada i ta norweska piosenka... Z nostalgią patrzę w te wodne wiry... Lumsk!

*) fragment "Alvísmál" w przekładzie moim.